ข้อตกลงเกี่ยวกับสภาพการจ้างกับอำนาจการบริหารงานบุคคล
ข้อบังคับเกี่ยวกับการทำงานอาจแบ่งได้เป็น 2 ลักษณะ คือ 1. เป็นเงื่อนไขการทำงานกำหนดวันเวลา ทำงาน ค่าจ้าง สวัสดิการ การเลิกจ้าง การยื่นเรื่องราวร้องทุกข์ 2. เป็นเรื่องเกี่ยวกับการจักอัตราตำแหน่ง ลำดับขั้นของลูกจ้าง หรือเกี่ยวกับอำนาจการบริหารจัดการ นายจ้างที่เป็นองค์กรขนาดใหญ่มักออกข้อบังคับเกี่ยวกับการทำงานที่เกี่ยวข้องกับทั้ง 2 ลักษณะ ดังกล่าวและเมื่อการออกระเบียบดังกล่าวที่เกิดผลกระทบต่อสภาพการทำงานในตำแหน่งหรือผลประโยชน์ที่เคยได้รับอยู่เดิมของลูกจ้างบางคนบางกลุ่มจึงมีปัญหาต้องวินิจฉัยว่า นายจ้างมีอำนาจออกระเบียบเกี่ยวกับเรื่องที่อาจกระทบต่อการทำงานเดิมของลูกจ้างดังกล่าวได้หรือไม่ เพราะเหตุใด ?
คำตอบเรื่องนี้แบ่งเป็น 2 ลักษณะเช่นกัน คือ กรณีที่เป็นระเบียบเกี่ยวกับการทำงานในลักษณะที่1 ถือได้ว่าเป็นข้อตกลงเกี่ยวกับสภาพการจ้างตามที่กฎหมายกำหนด นายจ้างไม่อาจแก้ไขฝ่ายเดียวอันเป็นเหตุให้เกิดผลกระทบต่อการทำงานของลูกจ้างในทางที่ไม่เป็นคุณได้ ในกรณีที่เป็นระเบียบเกี่ยวกับการทำงานในลักษณะที่ 2 ไม่ถือว่าเป็นข้อตกลงเกี่ยวกับสภาพการจ้างตามที่กฎหมายกำหนด นายจ้างย่อมมีอำนาจที่จะแก้ไขได้เพื่อให้เหมาะสมกับการบริหารงานบุคคลตามฐานะแห่งกิจการของนายจ้างที่เปลี่ยนแปลงไปโดยไม่ต้องแจ้งข้อเรียกร้องหรือได้รับความยินยอมจากลูกจ้างก่อน
เรื่องนี้หลักเกณฑ์อาจดูไม่ยากนัก แต่ในทางปฏิบัติการแยกข้อบังคับเกี่ยวกับการทำงาน ทั้ง 2 ลักษณะเป็นเรื่องที่ไม่ง่ายนัก เนื่องจากมีความใกล้เคียงกันเป็นอย่างมาก ผู้เกี่ยวข้องจำเป็นต้องพินิจพิเคราะห์ตามสมควร
บริษัท แห่งหนึ่งมีข้อตกลงเกี่ยวกับสภาพการจ้างว่า บริษัทจะให้ชุดพนักงานปีละ 3 ชุด ในทาง ปฏิบัติบริษัทได้จ่ายชุดทำงานให้ตามข้อตกลงโดยเป็นเสื้อครีมกางเกงหรือกระโปรงสีน้ำเงินปฏิบัติเช่นนี้มาโดยตลอดไม่น้อยกว่า 10 ปี แต่ในปีปัจจุบันบริษัทต้องการเปลี่ยนใหม่เป็นเสื้อสีฟ้าการเกงหรือกระโปรงเป็นสีดำและจะออกแบบใหม่ ๆ มีความทันสมัยมากขึ้น บริษัทมีอำนาจกระทำหรือไม่ ?
ท่านลองหาเหตุผลดูซิว่าเรื่องนี้นายจ้างทำได้หรือไม่ เพราะเหตุใด ?