ผลทางกฎหมายของการนัดหยุดงานและการปิดงาน

การนัดหยุดงานเป็นมาตรการที่ลูกจ้างกระทำเพื่อบีบบังคับให้นายจ้างต้องยอมตามข้อเรียกร้องของฝ่ายลูกจ้าง ก่อให้เกิดความเสียหายแก่กิจการของนายจ้าง นายจ้างไม่ได้รับประโยชน์จากแรงงานของลูกจ้าง การจ้างแรงงานเป็นสัญญาต่างตอบแทนโดยลูกจ้างมีหน้าที่ต้องทำงานให้แก่นายจ้างและนายจ้างมีหน้าที่ต้องจ่ายค่าจ้างให้แก่ลูกจ้าง การที่ลูกจ้างนัดหยุดงานย่อมจะต้องเล็งเห็นความเสียหายอันจะเกิดแก่นายจ้าง และลูกจ้างก็ต้องยอมรับผลแห่งการที่ไม่ได้ทำงานแก่นายจ้างด้วย ดังนั้น เมื่อทั้งลูกจ้างซึ่งนัดหยุดงาน และนายจ้างก็ปิดงานเป็นการโต้ตอบกันโดยสมัครใจและถูกต้องตามขั้นตอนของกฎหมายเกี่ยวกับแรงงานแล้ว จึงเรียกสิทธิอันจะพึงเกิดจากการจ้างแรงงานหาได้ไม่ ลูกจ้างจึงไม่มีสิทธิได้รับค่าจ้างระหว่างนัดหยุดงาน

ฎีกาที่ 2916-2918/2526

จำเลยผิดนัดชำระค่าจ้าง 6 งวด ถือได้ว่า จำเลยผิดสัญญาจ้างแรงงานโจทก์ย่อมมีสิทธิที่จะไม่ทำงานให้จำเลยได้ แม้การที่จำเลยผิดนัดชำระค่าจ้างนั้นจำเลยได้เคยชี้แจงให้โจทก์ทุกคนทราบถึงความจำเป็นแล้วก็ตาม แต่ไม่มีผลผูกพันจำเลยที่จะไม่ต้องจ่ายค่าจ้างอีก ทั้งเมื่อมีการเจรจาถึงเรื่องค่าจ้างที่ค้าง จำเลยก็ไม่อาจกำหนดเวลาชำระค่าจ้างให้เสร็จคราวเดียวกันทั้ง 2 งวดได้ เห็นได้ว่าหากโจทก์ทำงานให้จำเลยต่อไป ก็ไม่มีหลักประกันใดๆ ว่าทำงานแล้วโจทก์จะได้รับค่าจ้าง การที่โจทก์ได้หยุดงานก็ไม่ปรากฏข้อเท็จจริงว่าได้เตรียมการกันก่อน สาเหตุที่หยุดงานเพราะจำเลยไม่จ่ายค่าจ้างให้ เมื่อทุกคนต่างเดือดร้อนเรื่องการเงิน จึงพร้อมใจกันหยุดโดยมิได้นัดหมายกัน เป็นสิทธิของโจทก์ที่จะทำได้หาใช่เป็นการนัดหยุดงานเกี่ยวกับข้อพิพาทแรงงานที่ตกลงกันไม่ได้ที่จำต้องดำเนินการตามขั้นตอนที่พระราชบัญญัติแรงงานสัมพันธ์บัญญัติไว้ไม่ หากแต่ถือได้ว่าเป็นการไม่สามารถเข้าปฏิบัติงานตามปกติได้ เนื่องจากการที่นายจ้างไม่จ่ายค่าจ้างให้ การนัดหยุดงานของโจทก์จึงไม่ต้องแจ้งให้จำเลยและพนักงานประนอมข้อพิพาทแรงงานทราบตามกฎหมายดังกล่าว แม้จำเลยจะเสียหายเนื่องจากการนัดหยุดงานของโจทก์ ก็หาใช่เรื่องที่โจทก์จงใจทำให้จำเลยได้รับความเสียหาย

ในกรณีที่มีวันหยุดประจำสัปดาห์ หรือวันหยุดตามประเพณี หรือแม้แต่วันหยุดซึ่งเป็นวันแรงงานแห่งชาติ (1 พฤษภาคม ของทุกปี) รวมอยู่ในระหว่างการนัดหยุดงานหรือการปิดงาน ซึ่งตามปกติลูกจ้างซึ่งมีสิทธิได้รับค่าจ้างในวันหยุดก็จะได้รับค่าทำงานในวันหยุดดังกล่าวตามกฎหมายคุ้มครองแรงงานด้วย แม้จะมิได้ทำงานให้นายจ้างก็ตาม แต่ในกรณีนัดหยุดงานหรือปิดงานซึ่งมีผลให้สัญญาจ้างแรงงานระงับลงชั่วคราวนี้ ลูกจ้างย่อมไม่มีสิทธิได้รับค่าจ้างในวันหยุดดังกล่าว แม้สัญญาจ้างแรงงานจะยังไม่สิ้นสุดลงก็ตาม เนื่องจากระหว่างที่สัญญาจ้างแรงงานระงับลงชั่วคราวนั้น คู่สัญญาต่างไม่มีหน้าที่ต่างตอบแทนซึ่งกันและกัน ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์มาตรา 575

โดย: กิติพงศ์ หังสพฤกษ์,บทความผลทางกฎหมายของการนัดหยุดงานและการปิดงาน,(วารสารศาลแรงงาน ปีที่ 12 ฉบับที่ 4 ตุลาคม-ธันวาคม 2539)น.52-62

รวมคำพิพากษาฎีกา ตามพระราชบัญญัติแรงงานสัมพันธ์ พ.ศ.2518 ทศวรรษที่ 2 (ปี พ.ศ. 2532-2542) น.218-219

6/7/2549

« Back

คำอธิบาย กฎหมายแรงงาน

ความแตกต่างระหว่างมาตรา 31 วรรคหนึ่งกับมาตรา 121 (1) article