ผลทางกฎหมายของการนัดหยุดงานและการปิดงาน

การนัดหยุดงานที่ชอบด้วยกฎหมายนั้น แม้นายจ้างจะได้รับความเสียหาย ลูกจ้างก็ไม่มีความผิดและได้รับความคุ้มครองตามกฎหมายดังกล่าว เพราะความเสียหายที่เกิดขึ้นนั้นเป็นผลธรรมดาจากการนัดหยุดงานที่กฎหมายอนุญาตให้ทำได้เช่นเดียวกับการปิดงานโดยชอบด้วยกฎหมาย แต่หากลูกจ้างใช้วิธีการหรือรูปแบบการนัดหยุดงานที่ไม่ชอบด้วยกฎหมาย เช่น การนัดหยุดงานโดยไม่ยอมออกจากสถานที่ทำงาน หรือโดยครอบครองสถานที่ทำงาน ซึ่งเป็นการกระทำที่ขัดต่อเสรีภาพของบุคคลอื่น เป็นการละเมิดสิทธิและจงใจทำให้นายจ้างเสียหายโดยเฉพาะนั้น การนัดหยุดงานเช่นนี้ถึงแม้จะกระทำถูกต้องตามขั้นตอนที่กฎหมายกำหนดไว้ทุประการก็ตาม แต่นายจ้างก็สามารถเลิกจ้างได้โดยไม่จำต้องจ่ายค่าชดเชยเพราะเป็นการจูงใจทำให้นายจ้างได้รับความเสียหายตามข้อ 47 แห่งประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ความคุ้มครองแรงงาน (คำพิพากษาฎีกาที่ 2790/2525,1018/2528 และ 2368-2375/2527)

ส่วนการนัดหยุดงานที่ผิดขั้นตอน หรือไม่ชอบด้วยกฎหมายนั้น นอกจากจะไม่ได้รับความคุ้มครองตามกฎหมายแล้ว นายจ้างยังสามารถเลิกจ้างลูกจ้างที่นัดหยุดงานได้โดยไม่ต้องจ่ายค่าชดเชยหากเป็นการละทิ้งหน้าที่เป็นเวลาสามวันทำงานติดต่อกันไม่ว่าจะมีวันหยุดคั่นหรือไม่ก็ตาม หรือเป็นการจงใจทำให้นายจ้างได้รับความเสียหายหรือประมาทเลินเล่อเป็นเหตุให้นายจ้างได้รับความเสียหายอย่างร้ายแรงตามประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง การคุ้มครองแรงงาน ข้อ 47 เว้นแต่จะตกลงกันได้และทำข้อตกลงเกี่ยวกับสภาพการจ้างใหม่โดยนายจ้างจะไม่ถือเอาการนัดหยุดงานเป็นเหตุเลิกจ้าง (คำพิพากษาฎีกาที่ 6232/2534)

นกจากนี้การระงับลงชั่วคราวของสัญญาจ้างแรงงานอันเนื่องมาจากการนัดหยุดงานหรือการปิดงานนั้น นอกจากจะมีผลเกี่ยวกับค่าจ้าง สิทธิของนายจ้างในการเลิกจ้างและการลงโทษลุกจ้างที่นัดหยุดงานดังกล่าวแล้ว ยังมีผลให้นายจ้างหลุดพ้นจากการที่ต้องร่วมกันรับผิดกับลูกจ้างในผลแห่งละเมิด ซึ่งลูกจ้างได้กระทำไปในทางการที่จ้างตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์มาตรา 425 เนื่องจากการนัดหยุดงานและการปิดงานได้ทำลายนิติสัมพันธ์ระหว่างนายจ้างและลูกจ้างลงชั่วคราว กล่าวคือ ลูกจ้างไม่ได้อยู่ในฐานะผู้ใต้บังคับบัญชาที่ได้รับมอบหมายภาระหน้าที่ในการทำงานให้แก่นายจ้าง และนายจ้างก็สูญเสียอำนาจในการบังคับบัญชาลงชั่วคราว

โดย: กิติพงศ์ หังสพฤกษ์,บทความผลทางกฎหมายของการนัดหยุดงานและการปิดงาน,(วารสารศาลแรงงาน ปีที่ 12 ฉบับที่ 4 ตุลาคม-ธันวาคม 2539)น.52-62

รวมคำพิพากษาฎีกา ตามพระราชบัญญัติแรงงานสัมพันธ์ พ.ศ.2518 ทศวรรษที่ 2 (ปี พ.ศ. 2532-2542) น.227 – 228