ก. สิทธิในเงินทดแทน
เงินทดแทนตามพระราชบัญญัติเงินทดแทน พ.ศ. 2537 หมายถึงเงินที่จ่ายให้ลูกจ้างหรือผู้มีสิทธิตามกฎหมายเป็นค่าทดแทน ค่ารักษาพยาบาล ค่าฟื้นฟูสมรรถภาพในการทำงานและค่าทำศพ ในกรณีที่ลูกจ้างประสบอันตราย เจ็บป่วย หรือถึงแก่ความตายอันมีสาเหตุมาจากการทำงานให้นายจ้าง ซึ่งนายจ้างหรือผู้มีสิทธิตามกฎหมายจะมีสิทธิได้รับเงินทดแทนนี้
(1) กรณีประสบอันตราย หมายถึง การที่ลูกจ้างได้รับอันตรายแก่กาย หรือผลกระทบแก่จิตใจ หรือถึงแก่ความตายเนื่องจากทำงานให้นายจ้าง การทำงานตามคำสั่งของนายจ้าง หรือการป้องกันรักษาผลประโยชน์ให้แก่นายจ้าง กล่าวคือต้องเกิดขึ้นด้วยเหตุอันเนื่องมาจากการทำงานให้นายจ้างนั่นเอง ดังนั้นในระหว่างการนัดหยุดงานหรือการปิดงานซึ่งลูกจ้างไม่ได้ทำงานให้นายจ้างนั้น หากลูกจ้างประสบอันตรายดังกล่าวซึ่งย่อมมิใช่เนื่องจากการทำงานให้นายจ้าง ลูกจ้างก็ย่อมไม่มีสิทธิได้รับเงินทดแทน
(2) กรณีเจ็บป่วย หมายถึง การที่ลูกจ้างเจ็บป่วย หรือถึงแก่ความตายด้วยโรคซึ่งเกิดขึ้นตามลักษณะ หรือสภาพของงาน หรือเนื่องจากการทำงานซึ่งกฎหมายได้กำหนดชนิดของโรคไว้ เช่น โรคเกิดจากสารหนู สารตะกั่ว สารแมงกานีส ฟอสฟอรัส หรือจากสารประกอบเป็นพิษของสารนั้นๆ หรือโรคหรือการเจ็บป่วยอย่างอื่นอันเป็นผลเนื่องจากการทำงาน ฯลฯ เป็นต้น แต่ถ้าเป็นโรคประจำตัวของลูกจ้างแล้ว แม้จะเกิดตายขณะทำงานก็ไม่ถือว่าเกี่ยวข้องกับการทำงาน
กรณีนี้ไม่ว่าลูกจ้างจะเจ็บป่วยหรือถึงแก่ความตายในระหว่าง หรือภายหลังการนัดหยุดงาน หรือการปิดงานก็ตาม ลูกจ้างหรือทายาทผู้อยู่ในอุปการะของลูกจ้างย่อมมีสิทธิได้รับเงินทดแทนหากการเจ็บป่วยหรือการตายนั้นเป็นผลเนื่องมาจากการทำงานให้นายจ้างด้วยโรคดังกล่าว
(3) กรณีสูญหาย หมายถึง การที่ลูกจ้างหายไปในระหว่างการทำงานหรือปฏิบัติตามคำสั่งของนายจ้าสงซึ่งมีเหตุอันควรเชื่อว่าลูกจ้างถึงแก่ความตายเพราะประสบเหตุอันตรายที่เกิดขึ้นในระหว่างทำงาน หรือปฏิบัติตามคำสั่งของนายจ้าง
กรณีนี้หากลูกจ้างสูญหายไปในระหว่างการนัดหยุดงานหรือการปิดงาน ซึ่งลูกจ้างไม่ได้ทำงานให้นายจ้าง ทายาทหรือผู้อยู่ในอุปการะของลูกจ้างย่อมไม่มีสิทธิได้รับเงินทดแทนเพราะการสูญหายมิได้เกิดขึ้นในระหว่างการทำงาน หรือปฏิบัติตามคำสั่งของนายจ้าง
ข. สิทธิในประโยชน์ทดแทน
ลูกจ้างผู้ประกันตนตามพระราชบัญญัติประกันสังคม พ.ศ. 2533 และพระราชบัญญัติประกันสังคม (ฉบับที่ 2 ) พ.ศ. 2537 ยังคงมีสิทธิได้รับประโยชน์ทดแทนตามกฎหมายนี้ทุกประการหากได้ปฏิบัติถูกต้องครบถ้วนตามที่กำหนดไว้ในกฎหมาย ทั้งนี้เพราะสัญญาจ้างแรงงานยังไม่สิ้นสุดลงนั่นเอง อีกทั้งการได้รับประโยชน์ทดแทนตามกฎหมายประกันสังคมในกรณีประสบอันตราย หรือเจ็บป่วย หรือกรณีตายนั้นเองเกิดขึ้นเพราะเหตุอื่นที่มิใช่เนื่องจากการทำงานให้นายจ้าง หรือการปฏิบัติตามคำสั่งของนายจ้าง
โดย: กิติพงศ์ หังสพฤกษ์,บทความผลทางกฎหมายของการนัดหยุดงานและการปิดงาน,(วารสารศาลแรงงาน ปีที่ 12 ฉบับที่ 4 ตุลาคม-ธันวาคม 2539)น.52-62
รวมคำพิพากษาฎีกา ตามพระราชบัญญัติแรงงานสัมพันธ์ พ.ศ.2518 ทศวรรษที่ 2 (ปี พ.ศ. 2532-2542) น.231 232
*** 18/9/2549***