กฎหมายคุ้มครองแรงงานกำหนดให้นายจ้างปฏิบัติต่อลูกจ้างชายหญิงโดยเท่าเทียมกันในการจ้างงาน เว้นแต่ ลักษณะหรือสภาพของงานไม่อาจปฏิบัติเช่นนั้นได้ เหตุที่กำหนดเช่นนี้ เพราะกฎหมายไม่ต้องการให้นายจ้างเลือกปฏิบัติเพราะเหตุลูกจ้างมีเพศที่แตกต่างกัน ดังนั้น โดยหลักการ นายจ้างจะให้ลูกจ้างหญิงและชายเกษียณอายุแตกต่างกันไม่ได้
มีนายจ้างรายหนึ่งกำหนดให้ลูกจ้างเกษียณอายุโดยอาศัยตำแหน่งเป็นเกณฑ์ กล่าวคือ ลูกจ้างที่ทำงานตำแหน่งทั่วไปทั้งชายหญิงเกษียณอายุที่ 50 ปี โฟร์แมนทั้งชายหญิงเกษียณอายุที่ 55 ปี หัวหน้าโฟร์แมนทั้งชายหญิงเกษียณอายุที่ 57 ปี อย่างนี้ทำได้หรือไม่ ?
เมื่อพิจารณาเปรียบเทียบตำแหน่งที่แตกต่างกัน ลูกจ้างชายหญิงย่อมเกษียณอายุไม่เท่ากัน ลูกจ้างหญิงตำแหน่งทั่วไปเกษียณอายุที่ 50 ปี ต่ำกว่าลูกจ้างชายตำแหน่งโฟร์แมนและหัวหน้าโฟร์แมน กรณีอย่างนี้ ถือว่าลูกจ้างชายได้เปรียบลูกจ้างหญิง อย่างนั้นหรือ ?
แต่เมื่อพิจารณาต่อไปจะเห็นว่า ลูกจ้างหญิงตำแหน่งหัวหน้าโฟร์แมนเกษียณอายุที่ 57 ปี มากกว่าลูกจ้างชายที่ทำงานทั้งตำแหน่งทั่วไปและโฟร์แมน กรณีอย่างนี้ ก็ต้องถือว่าลูกจ้างหญิงได้เปรียบลูกจ้างชาย อย่างนั้นหรือ ?
ลูกจ้างชายได้เปรียบลูกจ้างหญิง หรือ ลูกจ้างหญิงได้เปรียบลูกจ้างชาย เมื่อนำเอาตำแหน่งงานที่แตกต่างกันมาเปรียบเทียบกันย่อมไม่ได้ข้อยุติ แต่ หากพิจารณาเฉพาะในตำแหน่งเดียวกัน จะเห็นได้ว่า ลูกจ้างชายหญิงที่อยู่ในตำแหน่งเดียวกันเกษียณอายุเท่ากัน ดังนั้น เหตุที่ลูกจ้างชายหญิงเกษียณอายุไม่เท่ากันจึงมิใช่มีสาเหตุมาจากนายจ้างเลือกปฏิบัติเพราะเหตุลูกจ้างมีเพศที่แตกต่างกัน ความจริง ลูกจ้างชายหญิงเกษียณอายุไม่เท่ากันเป็นเพราะตำแหน่งงานที่แตกต่างกันต่างหาก การเกษียณอายุไม่เท่ากันเพราะตำแหน่งงานแตกต่างกันย่อมไม่ผิดต่อกฎหมาย นายจ้างจึงมีอำนาจกระทำได้โดยชอบ
................................ สมบัติ ลีกัล 3 เมษายน 2551