การบอกเลิกจ้างนั้น กฎหมายกำหนดให้บอกเป็นหนังสือให้อีกฝ่ายหนึ่งทราบ ในเมื่อถึงหรือก่อนจะถึงกำหนดจ่ายค่าจ้างคราวหนึ่งคราวใด เพื่อให้เป็นผลเลิกสัญญากันเมื่อถึงกำหนดจ่ายค่าจ้างคราวถัดไป
เมื่อนายจ้างเลิกจ้างโดยไม่บอกกล่าวล่วงหน้า ลูกจ้างมักไปร้องต่อพนักงานตรวจแรงงานให้ออกคำสั่งให้นายจ้างจ่าย โดยพนักงานตรวจแรงงานจะสั่งให้จ่ายตามหลักเกณฑ์ตามที่กฎหมายกำหนดไว้ข้างต้น อย่างน้อยก็ประมาณ 15 วัน มากขึ้นหน่อย ก็ 30 วันหรืออย่างสูงก็ประมาณ 59 วัน ทั้งนี้ ขึ้นอยู่กับว่าเลิกจ้างวันใด และงวดค่าจ้างห่างกันเพียงใด ?
ปัญหามีอยู่ว่า สัญญาจ้างกำหนดให้นายจ้างต้องบอกเลิกจ้างล่วงหน้าไม่น้อยกว่า 3 เดือน แต่นายจ้างเลิกจ้างโดยไม่บอกล่วงหน้า กรณีอย่างนี้ พนักงานตรวจแรงงานจะสั่งให้นายจ้างจ่ายสินจ้างแทนการบอกกล่าวล่วงหน้าไม่น้อยกว่า 3 เดือน ตามข้อตกลงในสัญญาได้หรือไม่ ?
ฝ่ายหนึ่ง เห็นว่า ไม่ได้ เนื่องจาก พนักงานตรวจแรงงานสั่งให้จ่ายได้ตามที่กฎหมายกำหนด คือ ไม่น้อยกว่าหนึ่งงวดค่าจ้างเท่านั้น เมื่อนับจากวันที่เลิกจ้างไปครบหนึ่งงวดค่าจ้างเมื่อใดก็หยุดแค่ตรงนั้น จะสั่งจ่ายมากกว่านั้นไม่ได้ ซึ่งอย่างมากก็ไม่เกิน 59 วัน ประมาณนั้น จะให้สั่งจ่าย 3 เดือน ซึ่งเท่ากับ 90 วัน ตามข้อสัญญาไม่ได้ เหตุเพราะ พนักงานตรวจแรงงานมีอำนาจสั่งจ่ายได้ตามสิทธิที่กำหนดไว้ในกฎหมายเท่านั้น ไม่มีอำนาจสั่งจ่ายตามสิทธิที่กำหนดไว้ในสัญญา
อีกฝ่ายหนึ่ง เห็นว่า ได้ ที่ว่ากฎหมายกำหนดให้บอกกล่าวล่วงหน้าไม่น้อยกว่าหนึ่งงวดการจ่ายค่าจ้างนั้น เป็นเพียงระยะเวลาขั้นต่ำเท่านั้น ย่อมหมายความว่า อาจบอกกล่าวล่วงหน้าได้มากกว่าหนึ่งงวดค่าจ้างก็เป็นได้ ส่วนจะมากกว่าแค่ไหนก็แล้วแต่นายจ้างกับลูกจ้างจะตกลงกัน ซึ่งข้อตกลงนี้ก็คือ สัญญานั้นเอง ย่อมชัดเจนแล้วว่า กฎหมายยินยอมบังคับให้ตามสัญญา เพียงแต่ กฎหมายกำหนดขั้นสูงไว้ นั่นคือ ไม่จำเป็นต้องบังคับตามข้อตกลงในสัญญาเกินกว่าสามเดือน ดังนั้น หากนายจ้างมีหน้าที่ต้องบอกกล่าวล่วงหน้ามากกว่าหนึ่งงวดค่าจ้าง ถึงแม้ว่าหน้าที่ของนายจ้างนี้จะเกิดขึ้นจากข้อสัญญามิใช่ข้อกฎหมายก็ตาม พนักงานตรวจแรงงานก็ยังมีอำนาจสั่งให้นายจ้างจ่ายสินจ้างแทนการบอกกล่าวล่วงหน้าตามระยะเวลาในสัญญาได้ เนื่องจาก ระยะเวลาดังกล่าวไม่เกินขั้นสูงที่กฎหมายกำหนดไว้นั่นเอง
ท่านเห็นด้วยกับฝ่ายใด เชิญตามอัธยาศัย ซึ่งผู้เขียนเห็นด้วยกับฝ่ายหลัง
............................... สมบัติ ลีกัล 30 มกราคม 2553